Në vitin 2023, Shqipëria u përball me një numër të zbritur të vdekjeve, por me një rritje të shqetësueshme të humbjeve jete nga sëmundjet tumorale.
Sipas të dhënave nga Institutit të Statistikave (INSTAT), numri total i vdekjeve të regjistruara ishte 21,286, duke treguar një zbritje prej 11.3% krahasuar me vitin e mëparshëm.
Sëmundjet e aparatit të qarkullimit të gjakut vazhdojnë të jenë shkaku kryesor i vdekjeve, duke zënë 51.7% të totalit të rasteve të regjistruara. Në vitin 2023, vdekjet nga ky grup sëmundjesh kanë rënë me 15.9% krahasuar me vitin e kaluar, tregues i një përparimi në trajtimin dhe parandalimin e këtyre sëmundjeve.
Grupi i dytë më i rëndësishëm i shkaktuara të vdekjeve përbëhet nga “Simptoma, shenja dhe sëmundje të papërcaktuara mirë”, që ka përqindjen 20.9% të vdekjeve të regjistruara. Edhe në këtë grup, është shënuar një zbritje prej 8.6% krahasuar me vitin e kaluar, tregues i një menaxhimi më të mirë shëndetësor për të zvogëluar vdekjet nga sëmundjet e papërcaktuara mirë.
Një zhvillim i shqetësueshëm është rritja e vdekjeve nga tumorat, që tani përbëjnë 15.7% të totalit të vdekjeve të regjistruara. Krahasuar me vitin 2022, kjo grup sëmundjesh ka shënuar një rritje prej 3.2%, e cila reflekton nevojën për masa të rritura për parandalimin dhe trajtimin e këtyre llojeve të sëmundjeve në nivel kombëtar.
Në analizën sipas gjinisë, të dhënat tregojnë se grup-sëmundja “Sëmundje të aparatit të qarkullimit të gjakut” është shkaku kryesor i humbjeve të jetës për të dyja gjinitë, përbërësisht 53.6% për femrat dhe 50.0% për meshkujt. Grupi i dytë më i rëndësishëm për të dyja gjinitë janë “Simptoma, shenja dhe sëmundje të papërcaktuara mirë”, me përqindje më të lartë për femrat (24.3%) krahasuar me meshkujt (18.0%).
Analizuar sipas grup-moshës, vdekjet në grupin 0-19 vjeç janë dominuar nga sëmundjet që shfaqen në periudhën rreth lindjes dhe sëmundjet e aparatit të qarkullimit të gjakut. Ndërsa grupi mbi 80 vjeç ka përjetuar vdekje më të shumta nga “Simptoma, shenja dhe sëmundje të papërcaktuara mirë”.
Në përfundim, strukturat shëndetësore duhet të përqendrohen në vazhdimësinë e përmirësimit të trajtimit për sëmundjet kronike dhe të rritura, duke përfshirë strategji të përforcuara për parandalimin dhe menaxhimin e tumorave. Ky trajtim i përmirësuar do të ndihmojë në uljen e numrit të vdekjeve dhe në rritjen e shëndetit publik në Shqipëri.
