Kodi i akullit në Siberi është një fenomen misterioz që ka habitur shkencëtarët për vite me radhë. Në ngricat e përhershme të Siberisë, masa të mëdha akulli shpesh shpërthejnë, duke krijuar kratera gjigante. Ky fenomen ka tërhequr vëmendjen e studiuesve, të cilët tani kanë filluar të kuptojnë më mirë se çfarë e shkakton këtë shpërthim të akullit.
Digat e akullit formohen kur lëngu grumbullohet nën sipërfaqen e ngricës së përhershme, duke e bërë atë të fryhet. Në një sistem të hapur, uji dhe gazi nën ngrirjen e përhershme lëvizin dhe mund të rrjedhin në sipërfaqe përmes çarjeve. Sipas një studimi të botuar më 12 janar në bazën e të dhënave EarthArXiv, gazi natyror migron midis shkëmbit të themelit dhe ngricës së përhershme, duke shkaktuar shkrirjen më poshtë. Ky proces krijon xhepa brenda ngricës ku lëngjet grumbullohen. Xhepat nuk mbyllen plotësisht nga gazi poshtë tyre ose nga sipërfaqja. Ndërsa më shumë gaz derdhet në këto xhepa, ato zgjerohen, duke shkaktuar më shumë shkrirje dhe rritje të presionit, që çon në fryrjen e tokës dhe përfundimisht në shpërthim.
Në një sistem të mbyllur, dinamika është ndryshe. Në këtë rast, gazi dhe uji burojnë thellë nën tokë dhe ngrihen për të formuar një xhep të izoluar plotësisht nga ngrica e përhershme. Ky xhep i mbyllur, i rrethuar nga shkëmbinj të ngrirë, parandalon çdo rrjedhje të lëngjeve. Presioni brenda këtyre xhepave mund të rritet ndjeshëm për shkak të bllokimit të lëngjeve që nuk mund të shpëtojnë. Ky presion në rritje përfundimisht bën që ngrica e përhershme të fryhet dhe të shpërthejë, duke formuar kratera të mëdha.
Studiuesit vazhdojnë të shqyrtojnë këto fenomene për të kuptuar më mirë dinamikën e permafrostit dhe implikimet për të kuptuar procese të ngjashme që ndodhin në rajone të tjera të permafrostit në mbarë botën. Këto kërkime janë të rëndësishme për parashikimin e ndodhisë së fenomeneve të ngjashme dhe për menaxhimin e ndikimeve që ato mund të kenë në ekosistemet dhe komunitetet që varen nga permafrosti.
